تحلیل تکنیکال، روشی محبوب در بررسی و پیشبینی حرکت قیمت داراییهاست که از ابزارها و نمودارهای مختلفی بهره میگیرد. سرمایهگذاران با استفاده از دادههای تاریخی قیمت و حجم معاملات، به شناسایی الگوها و روندهای بازار میپردازند. نمودارها، بهعنوان ابزار اصلی تحلیل تکنیکال، اطلاعات کلیدی را بهصورت بصری نمایش میدهند و به معاملهگران در اتخاذ تصمیمات بهتر کمک میکنند. در واقع، نمودارها قلب و روح تحلیل تکنیکال هستند؛ هر نمودار، روند حرکت قیمت داراییهایی مانند سهم، ارز دیجیتال، جفتارز فارکس، و شاخصها را بهصورت گرافیکی نمایش میدهد. در گذشته، این نمودارها بهصورت دستی ترسیم میشدند، اما امروزه با پیشرفت فناوری، بهصورت خودکار توسط سیستمهای کامپیوتری رسم میشوند. سه نمودار پرکاربرد در تحلیل تکنیکال، نمودارهای خطی، میلهای و شمعی هستند که هر کدام اطلاعات متفاوتی را ارائه میدهند. این مقاله به معرفی دقیق این سه نمودار میپردازد. با ما همراه باشید.
چرا در تحلیل تکنیکال به نمودار نیاز داریم؟
تحلیل تکنیکال ابزاری کلیدی در دنیای مالی است که به وسیله نمودارهای مختلف مانند نمودارهای خطی، میلهای و شمعی، اطلاعات مهمی درباره حرکت قیمت داراییها فراهم میکند. تحلیل عملکرد گذشتهی قیمتها پیش از هر گونه سرمایهگذاری ضروری است و نمودارها بهترین وسیله برای این کار به شمار میروند. با وجود تنوع نمودارها و چالشهایی که ممکن است در درک آنها پیش آید، انتخاب نمودار مناسب و شناسایی الگوهای موجود در آنها اهمیت بالایی دارد.
برای حل این مسئله، ابتدا باید هدف خود از تحلیل نمودار را مشخص کنید. آیا به دنبال شناخت جهت کلی حرکت قیمت در کوتاهمدت یا بلندمدت هستید؟ آیا تشخیص روند صعودی، نزولی یا رنج برای شما اهمیت دارد؟ یا اینکه اندازهگیری نوسانات قیمت در اولویت شماست؟ پاسخ به این سوالات میتواند در پیشبینی مسیر آیندهی قیمت و ارزیابی ریسک معاملات به شما کمک کند.
البته این را بگوییم که تسلط بر خواندن نمودارها نیازمند تمرین و زمان است. در این مقاله، به معرفی سه نمودار پرکاربرد در تحلیل تکنیکال یعنی خطی، میلهای و شمعی خواهیم پرداخت.
بیشتر بخوانید:
انواع نمودار پرکاربرد در تحلیل تکنیکال
در تحلیل تکنیکال، نمودارهای خطی، میلهای و شمعی بیشترین کاربرد را دارند، اگرچه نمودارهای دیگری نیز وجود دارند اما محبوبیت کمتری دارند. بررسی دقیق هر یک از این سه نوع نمودار، در ادامه ارائه میشود.
نمودار خطی
نمودار خطی (لاین چارت) نمای کلی و سریعی از روند بازار را ارائه میدهد. این نمودار برای شناسایی سریع روند کلی بازار و مقایسهی قیمت چند دارایی، مانند شاخصها یا اوراق بهادار، بسیار مفید است.
در این نمودار، نقاط داده در بازههای زمانی مختلف به هم متصل شده و تغییرات قیمت را بهصورت ساده نشان میدهند. بهخصوص برای شاخصهای اقتصادی بدون قیمتهای حداقل، حداکثر و پایانی، مثل شاخص قیمت مصرفکننده یا نرخ اشتغال، نمودار خطی گزینهی مناسبی است.
شناسایی روندهای صعودی، نزولی یا حرکات یکطرفه با این نمودار آسان است، اما برای تحلیل دقیقتر، نمودارهای میلهای یا شمعی توصیه میشوند.
نمودار میلهای
نمودار میلهای یا «بار چارت» اطلاعات دقیقتری نسبت به نمودار خطی ارائه میدهد و به تحلیلگران امکان میدهد تا جزئیات بیشتری از حرکت قیمت داراییها را مشاهده کنند. هر میلهی عمودی در این نمودار نمایانگر قیمت آغازین، پایانی، حداکثر و حداقل یک دارایی در یک بازهی زمانی مشخص (روزانه، هفتگی، ماهانه و غیره) است.
نقاط کلیدی در نمودار میلهای به شرح زیر است:
- بالاترین نقطه: حداکثر قیمت
- پایینترین نقطه: حداقل قیمت
- خط افقی سمت چپ: قیمت آغازین
- خط افقی سمت راست: قیمت پایانی
با وجود اینکه نمودار میلهای ممکن است از نظر ظاهری شلوغتر به نظر برسد، اما اطلاعات بیشتری در اختیار تحلیلگران قرار میدهد. بهعنوان مثال، میتوان بهراحتی تفاوت بین حداکثر و حداقل قیمت، و همچنین اختلاف قیمتهای آغازین و پایانی را مشاهده کرد.
در این نوع نمودار، میلههای سبز رنگ نمایانگر روند صعودی (قیمت پایانی بیشتر از قیمت آغازین) و میلههای قرمز رنگ نمایانگر روند نزولی (قیمت پایانی کمتر از قیمت آغازین) هستند. این رنگبندی به تحلیلگران کمک میکند تا روند کلی بازار را بهسادگی شناسایی کرده و محدودهی حرکتی قیمت را تشخیص دهند.
اگرچه نمودار میلهای یکی از ابزارهای محبوب سرمایهگذاران است، نمودار دیگری نیز وجود دارد که برای تحلیل کوتاهمدت دید بهتری ارائه میدهد.
نمودار شمعی
نمودار شمعی یا کندل استیک یکی از پرکاربردترین ابزارها در تحلیل تکنیکال است که نسبت به نمودار میلهای جزئیات بیشتری را بهصورت بصری ارائه میدهد. این نمودار اطلاعاتی همچون قیمت آغازین، پایانی، حداکثر و حداقل یک دارایی را نمایش میدهد، اما با ظاهری سادهتر و قابلفهمتر.
اجزای نمودار شمعی:
- بدنه : (Body) بخش میانی شمع که رابطه بین قیمت آغازین و پایانی را نشان میدهد. بدنهی سفید یا سبز نشاندهندهی روند صعودی (قیمت پایانی بالاتر از قیمت آغازین) و بدنهی سیاه یا قرمز نشاندهندهی روند نزولی (قیمت پایانی پایینتر از قیمت آغازین) است. در صورتی که قیمت آغازین و پایانی برابر باشد، تنها یک خط عمودی نمایش داده میشود.
- سایهها: (Shadows) خطوطی که در بالای بدنه و پایین آن قرار دارند. طول و اندازه سایهها نشاندهندهی نوسان قیمت در آن بازهی زمانی است.
تحلیلگران با استفاده از اندازه و رنگ بدنه و طول سایهها میتوانند اطلاعات ارزشمندی دربارهی قدرت روند و تصمیمات معاملهگران بهدست آورند. بهعنوان مثال، شمعهای بزرگ سبز نشاندهندهی قدرت خریداران و شمعهای بزرگ قرمز نشاندهندهی قدرت فروشندگان هستند. همچنین، شمعهایی با بدنه کوچک نشاندهندهی عدم قطعیت و عدم توافق بین خریداران و فروشندگان هستند.ترکیب چند شمع میتواند الگوهایی را ایجاد کند که در پیشبینی روند بازار کاربرد دارند.
سخن پایانی
در پایان، این مقاله به بررسی سه نوع نمودار اصلی در تحلیل تکنیکال، یعنی نمودار خطی، میلهای و شمعی پرداخت.انتخاب نوع نمودار به نیازهای تحلیلی فرد و نوع دارایی بستگی دارد. نمودار خطی نمای کلی و سریعی از روند قیمت ارائه میدهد، در حالی که نمودارهای میلهای و شمعی با جزئیات و الگوهای متنوع، ابزارهای قدرتمندی برای معاملهگران به حساب میآیند. با وجود نمودارهای دیگر، تسلط بر این سه نوع و انتخاب مناسب آنها بر اساس نیاز تحلیل، کلید موفقیت در تحلیل تکنیکال است.